Birinci basamak ve aile hekimliği COVID salgını sürecinde yalnız bırakılmıştır. Salgının başladığı
andan itibaren birinci basamağın kapasitesi kullanılmamış ve önemli fırsatlar heba edilmiştir. Kaçan
bu fırsatlar, hem salgının kontrolünü zorlaştırmış, hem de hastalarımızın var olan hastalıklarının
yarattığı sorunların büyümesine neden olmuştur.
.
Salgın yönetiminde önemli bir başarı olarak sunulan filyasyon/vaka takibi birinci basamağın
başarısıdır, tüm dünyanın yaşadığı aşı programlarındaki aksamaların ülkemizde yaşanmaması birinci
basamağın başarısıdır. Gereksiz raporlar ve reçete tekrarı angaryalarından kurtulan aile hekimliği
hiç desteklenmemiş hali ile neler yapabileceğini göstermiştir. Hastanelerin çalışmadığı dönemde
hastalarımızın temel bilgi kaynağı olarak ASMler hastalarımıza güvence olmuştur. Rutin poliklinikler,
ağız ve diş sağlığı merkezleri, sağlıklı yaşam merkezleri kapandığında ortaya çıkan sağlık ihtiyaçları
ASMlerde çözülmüştür. Salgın yönetiminde aile hekimlerinin filyasyona katılması ise gereksiz COVID
acil başvuruları azalmış, semptomatik hastalar daha erken evrede yakalanmaya başlanmış, izolasyon
tedbirleri daha sıkı uygulanır olmuştur..
.
Tüm bu bilinenlere rağmen Sağlık Bakanlığı da, bilim kurulu da pandemi sürecinde birinci basamağın
kendini ve hastalarını nasıl yöneteceği ve çalışma şartlarını nasıl oluşturacağına dair hiçbir çalışma
yapmamıştır. 2019 yılında güncellenen, 2009 influenza pandemi planında da, 2020 bilim kurulu
raporlarında da aile hekimliğine dair iki satır cümleden fazlası yoktur. Oysa yurtdışından gelenlerin
izolasyonundan, umre karantinalarına, pozitif hastaların takibinden, köye gidenlerin izlenmesine,
kronik hastalık raporlarının düzenlenmesinden COVID tedavisi alanların tedavi, izlem ve yan etki
takibine pek çok salgın yönetimi çalışması özensiz, ne istendiği belirsiz genelgelerle aile hekimliğine
yıkılmıştır. Koruyucu malzeme desteği birinci basamaktan esirgenmiş, esnek çalışma izni verilmemiş,
riskli grupların korunmasına yönelik bir girişim yapılmamış ve hastalanan meslektaşlarımızın maaşları
kesilmiştir..
.
Bakanlık bildiğimiz bakanlık. Biz kendimizi biliyoruz. Salgının başladığı 10 Mart haftasında henüz
kimse tam olarak hazırlık yapmamışken sendikamız kişisel koruyucu malzeme kullanımı, triaj,
randevulu hasta bakılması, gebe ve bebeklerin diğer hastalardan ayrılmasını üyelerine önermiştir.
Sendikamızın 23 Mart tarihli deklerasyonu yine birinci basamağın salgın sürecindeki ihtiyaçlarının
karşılanmasını ve üyelerimizin haklarının korunmasını talep etmektedir..
.
Pandemi normalleşme sürecinde ASM yönetimine dair bir rehber bulunmamaktadır. Bu nedenle
sendikamızın yayınladığı bu rehberin birinci basamak çalışanlarının normalleşme sürecinde
yardımcısı olmasını amaçlıyoruz. Türkiye’nin dört bir yanındaki aile sağlığı merkezlerinin farklı
ihtiyaçları göz önüne alınmış, güncel kanıtlar ve bilim kurulu rehberleri ile aile sağlığı merkezi
çalışmaları için bir yol haritası oluşturulmuştur. Rehber önerilerinin size bakanlık baskısına karşı
güvence olacağını da hatırlatmak istiyoruz. Maskesini düzgün takmasını, ASM sakinleyene kadar
bahçede beklemesini söylediğimiz hastaların şikayetlerini işleme koyabilen idareciler ile çalıştığımızı
biliyoruz. Pandemi sürecinde ASM normalleşme rehberi bu gereksiz işlemleri susturmak için size
bilimsel ve hukuki bir dayanak da oluşturacaktır..
.
Salgın; bilgilerimizin hızla değiştiği, dinamik bir süreç. Bu süreçte katkı ve görüşleriniz, sendikamızın
çalışmalarına yön verecektir. Lütfen pandemi sürecinde ASM normalleşme rehberi hakkındaki
görüşlerinizi bize iletin..
.
Saygılarımızla.
[dflip id=”4678″][/dflip][maxbutton id=”3″ ]
