SALGININ YAVAŞLATILMASI, YÖNETİLMESİ VE KENDİMİZİ KORUMAK İÇİN YAPABİLECEKLERİMİZ
Hoca mezuniyet sözlüsünde öğrencilere sorar.
Salgın çıkmış bir köye görevlendirildiniz ve elinizde de tek bir aşı var. Aşıyı kime yaparsınız?
Soru bu, Muhtar, öğretmen, köyün ileri gelenlerinden biri, çocukları vb. Kendime yaparım diyen öğrenci sınavı geçer. Salgın yönetimindeki en önemli sorunlardan birisi de bu. Önclikle kendimizi koruyacağız ki salgından etkilenenlere yardım sağlayacak ve salgın sırasında sağlık hizmeti sunduğumuz kişilere de hastalık bulaştırmayacağız. Şimdi o köyde COVID-19 salgını var.
Biz birinci basamak sağlık çalışanları için salgınlar hiç duymadığımız haberler değil. Uzun zamandır duymuyoruz çünkü bizden önceki nesiller ve tecrübeli ablalarımız, abilerimiz geçmiş salgınlar ile mücadele ederek pek çok korkutucu hastalığı bu ülkeden kazıdırlar. Şimdi eski tecrübeleri hatırlamak ve yeni bilgileri gözden geçirip hazırlıklı olma zamanı. Daha düşük imkanlar ile kızamığı alt edebilmiş olan bu ülkenin sağlık çalışanları COVID19 salgın riski ile de başarı ile mücadele edebilir.
ÖNCELİKLE YAYILIMI ÖNLEMELİYİZ
Elimizde ne yazık ki aşımız ve etkin bir tedavimiz henüz yok o nedenle hastalığın hızlı yayılıp hastanelerdeki meslektaşlarımızın çalışamaz hale gelmesini önlemeliyiz. Bunun için toplumun temel hijyen kurallarına uyması ve olabilecek en güçlü şekilde kalabalıklardan kaçınması gerekiyor. Bu konuda bizler hastalarımıza örnek olmalıyız.
- -Maske takmak,
- -El yıkamak,
- -Ertelenebilir gereksiz başvuralara hayır diyerek koridorlarda kalabalığa izin vermemek
hem kendimizi korumak hem de yapılacakları uygulamalı olarak hastalarımıza göstermek demektir.
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı web sitesinde Yeni Koronavirüs Hastalığı hakkında güncel rehberler ve bilgi malzemeleri paylaşılıyor lütfen sağlık bakanlığı web sitesini güncel olarak takip edelim.
ASMLERE HASTA GİRİŞİNDE TRIAJ UYGULAMASI YAPIN
Aşağıda Sağlık Bakanlığ Bilim kurulunun ” 1. BASAMAK SAĞLIK KURULUŞLARINDA VAKA YÖNETİMİ AKIŞ ŞEMASI (AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ) ” görülmektedir. Bizim ilk yapacağımız Ateş ve/veya solunum yolu enfeksiyonu bulguları olan hastaları tespit edip onları diğer hastalardan ayırmaktır. Bu yolla hastalık bulaştırma riskini azaltmış olacağız. Bunun için ASM girişinde triaj uygulamamız gerekiyor. Kızamık salgınından hatırladığımız gibi şüpheli hastanın iki saat öncesinden başlayarak kuruma gelen herkesi riske atmamak için ASM’ye girişte triaj uygulanmalıdır. Bakanlık algoritması ancak bu şekilde uygulanabilir.
Ateş ve veya solunum yolu enfeksiyonları belirtisi olanları ayrı bir muayene odasına alıp bakanlık rehberi doğrultusunda değerlendirin ve COVID-19 şüphesi varsa hemen müdürlüğü arayarak örnek alınması için hastayı izole ederek bekletin. Bu sırada son bir haftada hastayla temaslı olabilecek kişilerin listesini de almanız olası kesin vaka durumunda kontrol edilecek kişilerin takibini kolaylaştıracaktır. Yine o gün gelen tüm hastaların listesini almanız kızamıktan alışık olduğumuz pozitif vaka gelmesi durumunda takibi kolaylaştıracaktır.
Triaj için ASM içinde ekipler oluşturun ve triaj planınızı yapın. Hastaları sevk etmeden ve mümkünse evlerinden çıkmadan sorunlarını çözmelerini ya da en az iki hafta kadar ertelemelerini sağlayın.
KENDİMİZİ NASIL KORUYACAĞIZ?
Triaj ASMde vaka ile karşılaşma riskimizi azaltıyor. Ancak hem kendimizi korumak, hem de sevdiklerimiz ve hastalarımız için hastalık taşıyıcısı olmamak için sıkı önlemler almamız gerekiyor.
- -Elleriniz her hastadan önce ve sonra sabunla yıkayın. Kişisel hijyen kurallarına uyun.
- *Virüsün yüzeylerde saatlerce yaşayabileceği gösterilmiş durumda;
- –Çalışma masanızı, bilgisayarınızı, kapı kollarını 1/10 standart çamaşır suyu ile düzenli olarak temizleyin. Bunu da AÇSAP uygulamalarımızdan biliyoruz. Biraz daha sıkı kontrol önemli
- –Steteskop, ışık kaynağı, tansiyon aleti vb aletlere zarar vermemek için alkol bazlı çözeltiler kullanın.
- –Cep telefonlarınız da enfeksiyon kaynağı onu da temizlemeyi unutmayın
- -İşyerinde ayrı kıyafet giyin. Kıyafetlerimiz eve virüs taşıyabilirsiniz. Sevdiklerimizi korumalıyız. Yeni formalar fena değil.
- -Maskeleriniz takın. Triaj ile riskli hastaları elemiş olsanız da rutin hasta bakımında cerrahi maske kullanın. Bakanlık ve müdürlükler maske temin ediyor. Eksik olursa müdürlüğü ya da bizi arayın. Vaka ile karşılaşmayacağımız için fırsatçıların FFP2 maskelerinin peşine düşmeyin.
- -Odalarınızı ve ASMyi havalandırmak için öğleden önce ve öğleden sonra 1 kez ara verin.
- -Temizlik personelinin sadece bu sürede ve hijyen kurallarına kati olarak uyduğundan emin olun.
- -Eldiven yara bakımı, cerrahi müdahale gibi aktif enfeksiyon durumunda kullanılabilir ancak rutin hasta muayenesi/görüşmesinde yalancı bir güvenlik hissi ile elinizi yıkamanızı önleyebilir. DSÖ rehberlerinde de triaj dahil eldiven şartı bulunmamaktadır.
Kendinizi koruyun, salgını yavaşlatın bu sayede sevdiklerimizi hayatta tutabiliriz.
Birinci Basamak Sağlık Çalışanları Birlik ve Dayanışma Sendikası